In gesprek met Vincent Dekker, Well Abandonment Project Manager bij Baker Hughes
Als je aan komt rijden door het idyllische buitengebied van Groningen, hoef je niet lang te zoeken naar de NAM locatie waar vandaag gewerkt wordt. Ver boven alles uit steekt een opvallend bouwwerk, de Hydraulic Workover Unit, ook wel de P&A unit genoemd.
Deze enorme toren wordt gebruikt om de gasinstallaties van de NAM op het Groningse platteland buiten gebruik te stellen. De bovengrondse installaties zijn eerder al weggehaald, nu worden de ondergrondse buizen naar boven gehaald en afgevoerd. De putten worden afgedicht, eventueel verontreinigde grond wordt afgevoerd en het terrein wordt opgeleverd als landbouwgrond of met een andere bestemming, bijvoorbeeld een zonneweide.
Dit wordt gedaan in het kader van het grote Plug and Abandon project (P&A) waarbij de NAM een groot deel van de gas en olie productielocaties opruimt in het kader van het afbouwen van winning in de regio. Op dit project werken verschillende partijen samen, en het Instituut voor Veiligheid en Milieu (IVM) is aangehaakt als veiligheidspartner.
In dit artikel geven we je een kijkje achter de schermen bij dit enorme project, en wat er nodig is om ervoor te zorgen dat de mensen van Mammoet, Wellgear en Baker Hughes veilig hun werk kunnen doen.
Baker Hughes is een internationaal bedrijf met wereldwijd zo’n 50.000 werknemers in dienst. Het bedrijf is gespecialiseerd in het lokaliseren, ontwikkelen, exploiteren en beheren van olie- en gasreservoirs. Voor het P&A project leveren zij verschillende instrumenten en diensten om de putten vakkundig te ontmantelen. Bezoek de website van Baker Huges voor meer informatie.
Een rondreizende operatie
De putten die in deze fase worden opgeruimd liggen verspreid door de provincie Groningen, waardoor het P&A project een rondreizende operatie is. De locatie Ten Post heeft 11 putten, dus blijft het team daar een aantal weken staan. Zodra een put gereed is, wordt de HWU ontmanteld, verplaatst naar de volgende put en daar weer opgebouwd.
Niet alleen de HWU moet verplaatst worden, ook al het andere materiaal wat nodig is om de locatie draaiende te houden. Naast hekwerk, generatoren, heftrucks en gereedschap, zijn de faciliteiten voor het team ook onderdeel van de rondreizende operatie. Zo staat bij de opgang van iedere locatie een volledig uitgeruste reddingsteamunit en een unit voor de stralingsdeskundige. Hier wordt de veiligheidsbriefing gedaan, liggen de stralingsmeters, maskers en EHBO-spullen. Ook zijn er toilet- en kantinefaciliteiten aanwezig.
Ook dit afbreken op opbouwen, inclusief het transport, moet aan veiligheidseisen voldoen. Hierbij wordt niet alleen gekeken naar de veiligheid van de directe medewerkers, maar ook naar het milieu en de omwonenden.
Een zoekende start
Toen Baker Hughes in 2019 de aanbesteding voor het P&A project van de NAM won, was dat voor Vincent Dekker reden om na twee jaar afwezigheid terug te keren bij zijn voormalige werkgever. In de 27 jaar die hij eerder bij Baker Hughes werkte was er nog nooit zo’n groot en complex project uitgevoerd, en zijn kennis en kunde was meer dan welkom.
Vincent is als Well Abandonment Project Manager direct na het winnen van de aanbesteding aangehaakt. Samen met het tenderteam is hij in juli 2019 gestart met de voorbereiding, om in februari 2020 te kunnen beginnen met de P&A operaties. Al tijdens de voorbereiding werd IVM aangehaakt als partner voor de operationele veiligheid.
Vincent vertelt: “In de beginperiode heb ik af en toe de haren uit mijn hoofd getrokken, omdat het project veel complexer was dan van te voren gedacht. Van drie bedrijven; Baker Hughes, Mammoet en Wellgear werd één alliance gesmeed. IVM is daar als veiligheidspartner aan toegevoegd.”
“Ieder bedrijf levert zijn eigen expertise, maar uiteindelijk moeten we samenwerken als één team. Ondanks het vele voorwerk bleken er in het begin van de uitvoering toch onduidelijkheden te zijn over wie nu waarvoor verantwoordelijk was, waardoor we niet erg soepel van start gingen. De eerste drie maanden waren erg hectisch, vooral bij het verhuizen naar een nieuwe locatie werd er veel van de flexibiliteit gevraagd bij de betrokken partijen. Dan bleek er bijvoorbeeld nog een generator te ontbreken of onvoldoende licht aanwezig te zijn. Inmiddels is iedereen zo goed op elkaar ingespeeld, dat we de unit sneller kunnen verplaatsen dan oorspronkelijk gedacht. Op dat soort momenten merk je dat we zijn uitgegroeid tot een goed geolied team.”
Vanuit IVM werd bij het voortraject projectverantwoordelijke Herbert van Larsdonk aangehaakt. Ook bij IVM zijn ver voor de eerste operaties al stappen genomen om in februari 2020 goed te kunnen starten.
Herbert licht toe: “We hebben al in de zomer van 2019 een projectteam met verschillende disciplines opgestart. Het team bestond uit ons hoofd HR Wilma Louissen, Business Continuity Manager Willy Antonissen en Arnold Fokken en Arend Braam, twee beoogde medewerkers voor het project met zeer veel ervaring in de boring, olie- en gaswinning onshore en offshore en met LSA straling. Hierdoor konden we een goede inschatting maken van de werkzaamheden en welke mensen daar het beste bijpassen.”
“We hebben mensen speciaal voor dit project opgeleid en aanvullend op onze eigen mensen een flexpool samengesteld. Omdat wij al jaren samenwerken met de NAM, kennen we hun HSE procedures goed. Baker Hughes, Wellgear en Mammoet hebben echter hun eigen veiligheidsprocedures, waardoor het nodig was om een HSE bridging document te maken. Daarnaast hebben we geholpen met het opstellen van verschillende veiligheidsplannen, waarin alle belangrijkste risico’s per locatiesoort zijn opgenomen.”
Net als Vincent heeft Herbert de start als zoekend ervaren. “Het was soms niet duidelijk waar het eigenaarschap lag, waardoor wederzijdse verwachtingen soms spaak liepen. Ook al was dit vervelend, het gaf ons wel de kans om zaken goed uit te spreken. Alle partijen hebben lering kunnen trekken uit deze fase, en we hebben samen kunnen werken aan de HSE vakvolwassenheid die nodig is om zo’n project effectief uit te kunnen voeren.”
Van veiligheidsbriefing tot het meten van radioactief materiaal
Bij het winnen van olie en gas komen er verschillende stoffen mee uit de aarde waaronder stoffen die van nature licht radioactief zijn. Dit fenomeen wordt aangeduid met NORM (Natural Occuring Radioactive Material). Deze stoffen hebben allen een eigen specifieke activiteit, de Low-Specific Activity (LSA). Zoals de naam al doet vermoeden, zijn deze stoffen (licht) radioactief en kunnen gevaarlijk zijn voor gezondheid. Het is dus letterlijk van levensbelang dat er veilig gewerkt wordt op de locaties van de NAM.
Vincent licht toe: “Bij dit project hebben we te maken met veel regelgeving op het gebied van veiligheid. Naast de reguliere arbowet stellen zowel de Mijnbouwwet als het SodM (Staatstoezicht op de Mijnen) eisen aan hoe dit werk veilig uitgevoerd moet worden. De stralingsdeskundigen van IVM voeren niet alleen metingen uit op het gebied van kwik, benzeen, H2S en radioactiviteit, maar zijn ook verantwoordelijk voor andere zaken omtrent operationele veiligheid en security on site. Het werk gaat 24/7 door en dat moet wel veilig gebeuren.”
“Je komt niet zomaar het terrein op. Zowel personeel als bezoekers worden ontvangen door één van de mensen van IVM die de veiligheidsbriefing met je doorneemt. Er wordt onder andere gecheckt of je veiligheidscertificaten en PBM’s in orde zijn. Daarnaast houden de veiligheidskundigen van IVM o.a. de bezoekersregistratie bij, controleren ze werkvergunningen en worden er veiligheidsrondes gelopen.”
“Naast deze dagelijkse activiteiten verzorgt IVM iedere zes weken voor ons een scenario-oefening voor het hele team, zodat we zeker weten dat iedereen correct handelt mocht er onverhoopt toch een incident gebeuren. Ook hebben we IVM gevraagd een maatwerktraining manual handeling te ontwerpen, om ervoor te zorgen dat iedereen met de juiste technieken werkt om verwondingen te voorkomen.”
Stralingsdeskundige Arnold Fokken is als coördinator al vanaf de voorbereidende fase betrokken bij het P&A project en heeft nu een uitvoerende rol. Ook voor hem was het in het begin aftasten, maar al snel merkte hij hoe de dynamiek veranderde. Hij legt uit: “Vanaf het moment dat voor iedereen zijn of haar rol duidelijk was, lukte het steeds beter om efficiënt op elkaar in te spelen. Je bent met zijn allen 12 uur on site en dan is het belangrijk ook om een plezierige dag met elkaar te hebben. Hierdoor groeit ook de onderlinge betrokkenheid en is er een grote bereidheid om voor elkaar te werken. Bijvoorbeeld bij heet weer breng je de mensen in de put extra water en denk je mee over hoe ze ook onder extreme weersomstandigheden veilig kunnen werken.”
“Ook al weten mensen wat de risico’s zijn van het werk, toch kan iemand zich angstig voelen als een van onze meters opeens wél uitslaat. Daarom treffen we niet alleen maatregelen om veilig te kunnen werken, maar besteden we ook aandacht aan het geruststellen van mensen. Hoe meer kennis ze hebben en begrijpen wat er aan de hand is, hoe makkelijker het is om veilig te werken. We organiseren meerdere toolboxen per dag, en na zo’n meting gaat de toolbox over hoe er onder deze specifieke omstandigheden veilig gewerkt kan worden. Hierdoor raken mensen gerustgesteld en kunnen ze erop vertrouwen dat ze zonder problemen hun werkzaamheden kunnen hervatten.”
Scherp blijven tot het einde
In februari 2023 stopt deze fase van het project en dan zijn er in totaal 76 putten veilig ontmanteld en afgesloten en kunnen deze terreinen weer in gebruik genomen worden.
Vincent kijkt tevreden terug; “nu we bijna drie jaar verder zijn, verloopt de samenwerking vlekkeloos. Iedere week heb ik een vast belmoment met Herbert. Ik zie hem als een gelijkwaardige sparringpartner. We hebben het dan bijvoorbeeld over uitdagingen in de bezetting of de planning van het project. Dit project heeft om veel flexibiliteit gevraagd en IVM heeft dat zeker geleverd.”
Herbert deelt zijn sentiment; “Het project werd gestart door vier losse bedrijven, maar als je nu een van de locaties oploopt, is het duidelijk meer één team. Wij zijn als personen naar elkaar toe gegroeid en dat helpt dat bij het oplossen van obstakels.”
Routine kan verraderlijk zijn. Juist doordat het team als een geoliede machine draait, is er risico op verslapte aandacht en minder focus, ook omdat het werk altijd door gaat; midden in de nacht of tijdens minder gunstige weersomstandigheden zoals regen. De veiligheidskundigen van IVM moeten tot het einde scherp blijven, zo ook Arnold; “als stralingsdeskundige is het natuurlijk belangrijk dat je jouw voorbereiding, specifieke LSA toolbox en je metingen iedere keer voor 100% volledig correct uitvoert. Maar net zo belangrijk is het om een bepaalde feeling te hebben met het werk, met de mensen. Als iemand wel net even over het randje gaat, is het mijn taak om er met die persoon voor te zorgen dat het niet nog een keer voorkomt en dat lukt goed.”
Veel veiligheidskundigen delen hetzelfde motto; het is hun doel dat iedereen aan het eind van de werkdag veilig naar huis gaat. “Natuurlijk gaat iedereen op onze projecten aan het eind van de dag weer veilig naar huis, dat is vanzelfsprekend. Mijn doel is dat we on site samen iedere dag prettig veilig samenwerken, en in het P&A project is dat zeker gelukt.”
Meer weten over hoe de veiligheidsprofessionals van IVM werk veilig maken?
Wat doet een stralingsdeskundige?
Stralingsdeskundigen verrichten metingen en bevorderen de stralingshygiëne zodat de tubing veilig uit de grond gehaald kan worden. Stralingshygiëne is het geheel van maatregelen dat blootstelling aan vrijgekomen radioactieve straling beperkt of voorkomt. Deze regels zijn bedoeld om de nadelige effecten zo veel mogelijk te beperken. Voorbeelden van maatregelen zijn;
- In het lichaam binnendringen radioactieve stoffen voorkomen (oraal, inademing en via huid) door toepassen van adembescherming, hygiënisch werken en handen wassen voor eten, roken en toiletbezoek;
- Verspreiding van radioactieve stoffen voorkomen door een duidelijk werkgebied in te richten;
- Goede registratie van (besmette) materialen en afvalstromen.
Lees hier meer over de werkzaamheden van een stralingsdeskundige.
"Dankzij IVM is het makkelijker voor mij om een crash stop te handelen. De periode dat veel van mijn tijd opgeslokt werd door het begeleiden van mangatwachten is voorbij. IVM zet direct de juiste mensen op de juiste plek in waardoor ik me meer kan concentreren op alle andere zaken zoals de techniek, coördineren, veiligheid algemeen, veiligstellen installatie etc."
Stork
E. van der Tuuk, Construction manager
"Tijdens deze stop bleek hoe belangrijk het is om veiligheidsregels te blijven herhalen en dat veilig werken toch niet altijd vanzelfsprekend is. Tijdens de dagelijkse rondes van de veiligheidstoezichthouders moest er bijvoorbeeld herhaaldelijk gewezen worden op het ongewenste gebruik van mobiele telefoons. Bijzondere voorvallen werden ter plekke goed aangepakt en vervolgens besproken in de toolbox."
BioMCN
Mw. K. Boersema, VGM-coördinator
"We zijn een BRZO bedrijf waar we met verschillende gevaarlijke stoffen te maken hebben. Wanneer bij onderhoudsstops tanks en leidingen geopend worden hebben we te maken met line-breaking, dat is bij ons echt een aandachtspunt. Je hebt dan wel mensen nodig die kundig zijn met line-breaking. De veiligheidskundige ondersteuning van IVM hierbij is erg goed. We hebben een prettige samenwerking en goede ervaring met de medewerkers van IVM."
PPG Coatings
Dhr. M. Peters, EHS Manager
"De mensen bij IVM zijn vakbekwaam. De manier waarop zij in het veld werken, als veiligheidskundige of veiligheidscoach, is heel open. Ze weten op een prettige manier de discussie benaderbaar te maken, en werken zo verbindend tussen hun eigen rol en de rol die anderen in het veld hebben. Ze hebben kennis op HSE-niveau, zijn kundig en multifunctioneel inzetbaar. De relatie met IVM gaat ver terug en biedt veel vertrouwen. Als ik veiligheidspersoneel nodig heb ga ik daarom naar IVM."
NAM
Dhr. J-H. Hoogland, Senior Operation Supervisor Noord
